Samen met veertien partners realiseren wij de doelstellingen voor de Natura 2000-gebieden, waarbij tegelijkertijd economische ontwikkeling mogelijk is. Hierdoor ontstaat een goede balans tussen ecologie en economie. We zorgen voor een snelle en slagvaardige realisatie van de ontwikkelopgave Ecologische Hoofdstructuur / Natura 2000 en voeren maatregelen uit in en rond de Natura 2000-gebieden. Daarnaast hebben wij de ambitie om op basis van vrijwilligheid met de uitvoering van de verbetervoorstellen van de partners circa 500 hectare natuur te realiseren en daarmee de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) af te ronden.
8.1.2 Ontwikkelopgave Natura 2000
Context
De planuitwerkingsfase wordt getrokken door meerdere partners van “Samen werkt beter”. Onze insteek daarbij is een toekomstbestendige invulling. Zelfrealisatie heeft daarbinnen onze voorkeur. Dat houdt in dat we het eigendom bij anderen laten en afspraken maken over de uitvoering van de benodigde maatregelen. In 2017 zetten wij de gesprekken daartoe met de grondeigenaren voort. Mocht deze vorm van zelfrealisatie door eigenaren niet mogelijk zijn of niet gewenst worden, dan is verwerving van deze gronden door de provincie mogelijk. Dit alles overeenkomstig de door ons opgestelde interventieladder die ook ten grondslag ligt aan de door ons vastgestelde verwervingsplannen.
Dit programma bevindt zich in de overgang van programmering naar realisatiefase.
Acties
Wij stellen in 2017 voor alle Natura-2000 gebieden waar de planuitwerking in 2016 is gestart dan wel loopt, (voor)ontwerp ruimtelijke plannen op.
Wij zorgen voor afspraken met de terreinbeherende organisaties over de uitvoering en daadwerkelijke realisering van de maatregelen binnen de Natura 2000 gebieden (de zogenaamde interne maatregelen). Met alle overige eigenaren in bestaande natuurgebieden is een gesprek geweest.
Wij stimuleren de totstandkoming van de afronding van de EHS (zogenoemde verbetervoorstellen). Deze verbetervoorstellen zijn op voorspraak van partners in het beleid verankerd in 2013 en hebben anders dan de dwingende PAS / Natura 2000 opgave een vrijwillig karakter. Voor de afronding van de verbetervoorstellen zijn diverse partners uit Samen Werkt Beter verantwoordelijk. De provincie faciliteert de ontwikkeling van de verbetervoorstellen.
We hebben met alle eigenaren in de gebieden waar de planuitwerking in 2016 is gestart dan wel loopt, een gesprek met betrekking tot de zelfrealisatie of het beschikbaar krijgen van de benodigde gronden en de schadeloosstelling die daarbij hoort.
Toelichting op voortgang
Zoals aangekondigd in het jaarverslag 2016 zullen wij vanaf nu de naamgeving aanpassen; de aanduiding EHS zal worden aangepast naar NNN (Natuur Netwerk Nederland).
De planuitwerkingsfase loopt voor alle Natura2000-gebieden waar in de 1e PAS-periode maatregelen nodig zijn, waarbij verschillende partners uit Samen werkt beter een rol als trekker van een gebiedsproces op zich hebben genomen. Voor twee gebieden is het inrichtingsplan inmiddels vastgesteld door Gedeputeerde Staten, Lonnekermeer (geen ruimtelijk plan nodig, uitvoeringsfase is gestart) en Uiterwaarden Zwarte Water Vecht (ruimtelijk plan gaat in procedure). Wij verwachten in 2017 voor het merendeel van de gebieden het inrichtingsplan en concept ruimtelijk plan gereed te hebben. Voor enkele gebieden zal dit in het voorjaar 2018 zo ver zijn, waarbij zoals eerder is gemeld Wierdense Veld en Engbertsdijksvenen door externe factoren pas recent zijn gestart met de planuitwerking. Inmiddels is het beheerplan Wieden-Weerribben vastgesteld, en is ook daar gestart met de planuitwerking. Het beheerplan voor IJsseluiterwaarden is door GS Gelderland vastgesteld, Overijssel volgt in mei, waarna ter inzagelegging volgt. Wij leggen als GS regelmatig werkbezoeken af aan Natura2000-gebieden, ook voor uw Staten staat jaarlijks een dergelijk werkbezoek gepland.
De voorbereiding van de uitvoeringsfase van het programma loopt. Er is een inventarisatie geweest bij onze partners of en hoe zij voor zichzelf een rol zien in de uitvoeringsfase. Op 2 juni zal daarover een bijeenkomst met de bestuurlijk trekkers plaatsvinden.
De terreinbeherende organisaties hebben in 2017 uitvoering gegeven aan een beperkt aantal (beheer)maatregelen. Ook bereiden zij plannen voor, hoe in de komende jaren de interne maatregelen op hun terreinen vorm krijgen. De afspraken rondom inzet van SKNL krijgen vorm. Daarnaast zal OPG (Overijssels Particulier Grondbezit) voor een deel van de particuliere eigenaren van natuurgebieden een coordinerende rol op zich nemen bij het uitwerken van de maatregelen.
Diverse verbetervoorstellen lopen mee in de N2000-gebiedsprocessen en worden daarbinnen apart gemonitord. Overeenkomstig de omgevingsvisie is de uitvoeringstermijn verlengd tot 2027 (in lijn met het Natuurpact). Inmiddels zijn twee verbetervoorstellen gerealiseerd.
Inmiddels wordt, in nauwe afstemming met de trekker van het gebiedsproces, in alle gebiedsprocessen gesproken met de eigenaren die met de (effecten van de) maatregelen te maken krijgen. In ca 25% van de gevallen is het proces inmiddels zover, dat Grondzaken betrokken is bij die gesprekken. De eerste maanden van 2017 is geen gebruik gemaakt van de bedrijfsverplaatsingsregeling. Het tempo rondom beschikbaar krijgen van de grond neemt toe, maar blijft wel achter bij de verwachtingen. In veel gebieden is meer tijd nodig om te komen tot een nadere concetisering van de effecten van de inrichtingsmaatregelen. Daardoor het nog niet mogelijk is om overal afspraken met grondeigenaren te maken.
Financiën
Toelichting op voortgang
In de eerste maanden van 2017 zijn de lasten voor de Ontwikkelopgave EHS / Natura2000 (inclusief verbetervoorstellen) € 14,1 miljoen. Deze zijn vooral toe te schrijven aan het beschikbaar krijgen van de gronden (€ 4,7 miljoen) en planuitwerking van de externe maatregelen (€ 6,4 miljoen). Voor de verbetervoorstellen is tot nu toe in 2017 € 0,8 miljoen uitgegeven. Op dit moment verwachten wij geen aanpassing van de begroting. Indien nodig zullen wij bij de Monitor Overijssel 2017-II de begroting aanpassen conform de spelregels van de Uitvoeringsreserve EHS (PS/2014/62).
Investeringsbudget
Toelichting op het investeringsbudget
In deze grafiek geven we inzicht in het voor deze prestatie beschikbaar gestelde investeringsbudget vanuit EHS. Een investeringsbudget blijft meerjarig beschikbaar. Per jaar blijft de totale omvang daarom in principe constant. Voor de ontwikkelopgave EHS is vanuit het Statenvoorstel Uitvoeringsreserve EHS in totaal € 470 miljoen meerjarig investeringsbudget beschikbaar gesteld.
De staafdiagrammen geven per jaar aan wat van het totaal meerjarig investeringsbudget is besteed tot de peildatum (cumulatief gerealiseerd). Daarnaast is de bestedingsruimte binnen de Begroting 2017 opgenomen ('resterend huidige begroting').
Het ‘resterend meerjarig budget’ is het deel van het investeringsbudget dat beschikbaar is voor realisatie in de jaren erna.
Basisinformatie
Verantwoordelijk portefeuillehouder:
Hester Maij
Rol provincie:
Wij vervullen meerdere rollen, namelijk die van regisseur, opdrachtgever, investeerder en faciliteerder.
Looptijd prestatie:
Structureel.
Relatie met reserve Ecologische Hoofdstructuur/Kwaliteit van Overijssel?:
Ja Bijbehorend investeringsvoorstel:
- Statenvoorstel Uitvoeringsreserve EHS [PS/2014/62] (bijbehorend besluit)