8.1.5 TecBase Twente

De gebiedsontwikkeling TecBase Twente heeft als doel de innovatieve maakindustrie in Twente te versterken als kansrijke aanjager van de regionale economie. Daarvoor werken we met regionale partners en onafhankelijke adviesteams aan de herontwikkeling van de voormalige militaire luchthaven Twente tot een innovatief bedrijventerrein voor deze maakindustrie (TecBase Twente) met behoud van een beperkte luchthavenfunctie. TecBase Twente krijgt een sterke magneetfunctie waar de hele regio baat bij heeft.

Context

In het programma Technology Base Twente geven wij uitwerking aan het advies van de Commissie van Wijzen. Hierin zijn opgenomen de oude prestaties 9.0.2 (Gebiedsontwikkeling Luchthaven Twente) en prestatie 9.0.9 (Gebiedsontwikkeling Innovatiedriehoek) vanwege de sterke onderlinge samenhang.

Dit is een fase waarin de inhoud van het programma verder wordt vormgegeven.  Inmiddels zijn de provinciale ruimtelijke kaders, het Luchthavenbesluit Twente Airport en de Gebiedsvisie Technology Base Twente, die benodigd zijn voor de ontwikkeling, vastgesteld. Ook is het investeringskader en een investeringstranche voor het programma vastgesteld. In 2017 zetten wij daarmee de vervolgstappen om de regionale specialisatie van Twente op de innovatieve maakindustrie in te vullen en uit te bouwen en de Technology Base verder te ontwikkelen. Wij bevinden ons in de programmeringsfase.

Acties

  1. Wij bereiden besluitvorming voor over de eerste stappen om de beoogde magneetfunctie voor de innovatieve maakindustrie van de grond te krijgen. Dit op basis van de adviezen van het onafhankelijke topteam.

  2. Wij realiseren de benodigde randvoorwaarden (zoals veiligheidscertificaten en een verklaring veilig gebruik luchtruim) en ruimtelijke kaders (zoals een luchthavenverordening) om de start van een Drones testcentrum op de Technology Base mogelijk te maken.

  3. Wij bereiden de besluitvorming voor met betrekking tot de randvoorwaarden en aanpassing van de Gemeenschappelijke Regeling Area Development Twente. De eerste stappen zetten we voor de ontvlechting van de Gemeenschappelijk Regeling, zo mogelijk door de afstoot (van onderdelen) van het gebied aan een eventuele marktpartij binnen de publiekrechtelijke kaders.

  4. Wij ontwikkelen een compacte reguliere monitoring van het programma. Wij rapporteren hierover via de P&C-cyclus en geven zo uitvoering aan de motie De Bree c.s. - Technology Base Twente Kompas (PS/2016/494).

  5. Wij voeren de deelprojecten Innovatiedriehoek uit. Onder het programma Innovatiedriehoek vallen acht samenhangende deelprojecten die tot doel hebben het versterken van het vestigingsklimaat in Twente. Het gaat hierbij onder meer om het realiseren van:

    • de Laan Hart van Zuid, Brug over Twentekanaal en het High Tech System Park in Hengelo.
    • het Sanderink Technology Centre voor innovatie en het masterplan Kennispark Twente in Enschede.
    • het Launching Customership programma waarin door middel van nieuwe vormen van aanbesteding innovatie in Twente tot ontwikkeling kan komen en zichtbaar wordt gemaakt in het gebied.
  6. Wij ontwikkelen een duidelijke profilering voor de Toplocaties in Twente: het ontwikkelen van een scherp en onderscheidend profiel voor de topwerklocaties Technology Base Twente, XL-businesspark (RBT), High Tech Systems Park (Thales) en Kennispark.

Toelichting op voortgang

Actie 1) Inmiddels hebben twee bedrijven een intentieverklaring getekend voor proefproductie op de Technology Base. We zien verder een toenemende interesse van bedrijven voor de Technology Base en de activiteiten die daar ontstaan. In de afgelopen periode waren we samen met het Topteam in vergevorderd stadium in gesprek met een kansrijk internationaal bedrijf over een vestiging op de Technology Base. Hoewel er nog steeds interesse is vanuit deze partij voor een vestiging op lange termijn, bleek vestiging in Twente op korte moment niet haalbaar. Het Topteam blijft actief op zoek naar andere leads op het gebied van de innovatieve maakindustrie. Periodiek worden Raad en Staten over de voortgang geïnformeerd worden.

Actie 2) Als provincie werken we samen met verschillende partners (onder andere (inter)nationale ondernemers, veiligheidsregio, kennisinstellingen, OostNV, ADT en Enschede) om de drones-ambitie op Technology Base Twente te realiseren. Het PPS platform Space53 is hiervan een uitvloeisel. Als provincie is onze rol met name ondersteunend en faciliterend in de businessontwikkeling.

Actie 3) In onze brief van 21 april jl. met kenmerk PS/2017/372 hebben wij u geïnformeerd over hoe we willen komen tot een herijking van de ontwikkelstrategie voor het plangebied Technology Base. We oriënteren ons op dit moment nog op de vervolgstappen samen met Enschede en ADT. Wij zullen u op een later moment informeren over de stand van zaken en u actief betrekken in dit traject. Dit staat verder beschreven in genoemde brief.

Actie 4) Naar aanleiding van de motie De Bree c.s. – Technology Base Twente Kompas (PS/2016/494), starten wij in 2017 met de monitoring op de thema’s; arbeidsplaatsen, uitgegeven bedrijfsgrond, geregistreerde klachten en vliegbewegingen. Er is voor gekozen om niet in de Monitor I te rapporteren, maar in de begroting en het jaarverslag te rapporteren over de kengetallen en indicatoren. De Auditcommissie van PS heeft hiermee ingestemd. Monitor I bevat daarom geen aanvullende informatie over deze thema's.

Actie 5) Voor de deelprojecten Laan Hart van Zuid en Brug over Twentekanaal in Hengelo is een gecombineerde innovatiegerichte aanbesteding in het voorjaar van 2017 afgerond een heeft definitieve gunning plaatsgevonden. Daarmee kan met  de daadwerkelijke realisatie van Laan en Brug gestart worden. Afronding wordt voorzien eind 2018 / begin 2019. Twee andere deelprojecten bevinden zich in de fase van afronding: het gaat om de laatste fase van de aanpassingen aan de Auke Vleerstraat in Enschede en om de verbindingszone Hengelo-Enschede (met o.a. de fietsverbinding F35). Deze projecten worden in 2017 afgerond.

Het Sanderink Technology Centre verwacht in het najaar een besluit te kunnen nemen over de bouwlocatie voor het innovatiecentrum, waarna met de bouw kan worden gestart.

Voor de deelprojecten Kennispark / Gallery en BTC is de ambitie om innovaties toe te passen. Deze projecten zijn vertraagd in de uitvoering omdat de businesscases nog niet definitief kunnen worden gemaakt. De HMO is inmiddels bij de ontwikkeling en uitvoering van beide projecten betrokken. Vanwege de bundeling van middelen voor de HMO in de AFR, zoals aangegeven bij de aandachtspunten voor kerntaak 5, vindt rapportage over de voortgang van deze projecten in het vervolg binnen kerntaak 5 plaats. Deze projecten hebben invloed op het deelproject Innovatiepad (de verbindingsas tussen station Kennispark en Universiteit Twente). In en op deze verbindingsas worden innovaties van bedrijven uit Twente aan het publiek getoond. De planvorming voor het pad is in het voorjaar afgerond en met het consortium is een contract gesloten om voor de komende 10 jaar beheer en onderhoud te verzorgen, waarbij jaarlijkse nieuwe innovaties een plek krijgen in de openbare ruimte.

Actie 6) Voor de toplocatie Technology Base Twente is een heldere profilering ontwikkeld die zal worden vastgelegd in de gemeentelijke bestemmingsplannen. Dit profiel en de afstemming tussen de andere toplocaties is in regionaal verband besproken en meegenomen in de regionale bedrijventerreinenstrategie van Twente.

Overig:

Op 1 maart 2017 heeft u het Luchthavenbesluit Twente Airport vastgesteld dat op 30 maart inwerking is getreden. Daarmee is een mijlpaal behaald voor wat betreft het realiseren van de ruimtelijke kaders voor de ontwikkeling. De bestemmingsplannen van de gemeente Enschede hebben op dit moment nog de status van ‘ontwerp’. Voordat deze definitief ter vaststelling worden voorgelegd aan de raad, wordt de ecologische onderbouwing ten grondslag aan de bestemmingsplannen verder geactualiseerd en aangevuld. Dit betreft een complexe materie waarvoor recente nieuwe informatie momenteel wordt verwerkt en geïnterpreteerd en waarvoor de provincie recent (per 1-1-2017) bevoegd gezag is geworden voor soortenbescherming. Een en ander leidt tot extra tijd voordat de bestemmingsplannen dit jaar aan de Raad ter vaststelling worden voorgelegd.

Financiën

Toelichting op voortgang

In 2017 is een bedrag opgenomen van € 1,5 miljoen vanuit de 1e investeringstranche TecBase. Het betreft € 1 miljoen voor programmalijn 2 Herontwikkeling voormalige luchthaven Twente (faciliteren kansrijke initiatieven) en € 0,5 miljoen programmalijn 3 Creëren van de juiste randvoorwaarden (werkbudget). De uitputting van het budget van programmalijn 3 verloopt volgens plan. Het verloop van de uitputting van budget ad € 1 miljoen van programmalijn 2 is sterk afhankelijk van concrete nieuwe initiatieven. Samen met het topteam en ADT zetten we ons in om kansen te realiseren. We houden u op de hoogte wanneer er ontwikkelingen zijn, tussentijds of bij Monitor Overijssel 2017-II.

Zodra voor de deelprojecten Kennispark/Gallery en BTC de businesscases zijn opgesteld, wordt duidelijk of vanuit het deelproject ‘Innovatie zichtbaar’ middelen nodig zijn om de ambitie waar te kunnen maken. Daarnaast  is in het investeringsbesluit ‘#in – Overijssel innoveert en internationaliseert’ (PS/2016/871) door uw Staten besloten om het instrument ‘Launching customership’ (de provincie als eerste klant voor innovaties) ook te gaan toepassen voor provinciale opgaven buiten de Innovatiedriehoek. Er loopt nu een inventarisatie naar opgaven. In juli wordt de innovatieagenda besproken in Gedeputeerde Staten. Op basis van deze agenda wordt vervolgens bepaald hoeveel van de begrote middelen dit jaar tot besteding kan komen. Dit betekent dat in 2017 in beperkte mate nieuwe projecten worden gehonoreerd en het beschikbare bedrag niet wordt uitgeput.

Op basis van de spelregels van Kwaliteit van Overijssel hebben wij besloten om het budget voor deze prestatie in 2017 met € 6,3 miljoen te verlagen en dit bedrag toe te voegen aan de reserve Uitvoering KVO. Dit bedrag kan dan in 2018 beschikbaar worden gesteld voor de nieuw te ontwikkelen projecten.

De aanbesteding voor het deelproject N737 is nog niet afgerond. De ambitie is om binnen dit project optimaal ruimte te geven aan de markt om met innovaties te komen. Hierdoor is het niet aannemelijk dat het project volledig in 2017 zal worden gerealiseerd.

Op basis van de spelregels van Kwaliteit van Overijssel hebben wij besloten om het budget voor deze prestatie in 2017 met € 2,5 miljoen te verlagen en dit bedrag toe te voegen aan de reserve Uitvoering KVO.

Zoals bij prestatie 5.1.1 genoemd voegen wij € 8,0 miljoen toe vanuit de middelen die binnen de reserve Uitvoering KVO voor deze prestatie (8.1.5) beschikbaar zijn, aan de Algemene Financieringsreserve.

Basisinformatie

Verantwoordelijk portefeuillehouder:

Eddy van Hijum

Rol provincie:

Voor het programma TecBase zijn wij vooral regisseur, maar op onderdelen ook investeerder. Hier geven we mede invulling aan met onze verbonden partij Openbaar lichaam Area Development Twente. Voor het onderdeel Innovatiedriehoek zijn wij investeerder. Na de regiefase om te komen tot investeringsvoorstellen is in 2015 de fase ingegaan van daadwerkelijk investeren en (laten) uitvoeren van de deelprojecten. Monitoring en beheer staat nu centraal.

Looptijd prestatie:

Structureel.

Relatie met reserve Ecologische Hoofdstructuur/Kwaliteit van Overijssel?:

Ja Bijbehorend investeringsvoorstel:

  • Kaderstelling / Investeringsvoorstel Technology Base Twente [PS/2016/486] (bijbehorend besluit).
  • Investeringsbesluit Innovatiedriehoek Twente [PS/2012/318] (bijbehorend besluit).
  • Daarnaast is vanuit het Coalitieakkoord ‘Overijssel Werkt!’ er budget beschikbaar gesteld voor deze prestatie. Dit is verwerkt in de Begroting 2016 [PS/2015/687). Het besluit van de Begroting 2016 vindt u hier.

Project website:

Website Technology Base